Friday, April 06, 2007

Μεγάλη Παρασκευή

Τη Μεγάλη Παρασκευή οι καμπάνες δε χτυπούν καθόλου. «Χηρεύουν» όπως λένε. Όλος ο κόσμος τρώει φτάζυμα, μαρούλια και νερόβραστα κουκιά. Στα σπίτια δε σαρώνουνε, δε μαγειρεύουνε, δε στρώνουν τραπέζι. Κατά τις 10 το πρωί, ο κόσμος πηγαίνει στην εκκλησία με λουλούδια. Εκεί, γίνεται ο στολισμός του Επιταφίου (μια αμφιπρόσωπη ξυλόγλυπτη αγιογραφία του νεκρού Χριστού που ονομάζεται «Αμνός»). Μερικές κοπέλες ντύνονται μυροφόρες με λευκά φορέματα, μαύρες ζώνες και στεφάνια από λουλούδια στα μαλλιά τους. Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, ο παπάς μοιράζει το κερί της Αναστάσεως και οι νοικοκύρηδες του δίνουν λεφτά και αυγά (άβαφα όμως γιατί εκείνη τη μέρα δεν πιάνουν κόκκινα αυγά) με τα οποία τσουγκρίζει την ημέρα του Πάσχα με τους πιστούς.
Στις 2 το μεσημέρι, γίνεται η αναπαράσταση του Γολγοθά. Ο ιερέας παίρνει το Σταυρό και γίνεται λιτανεία στην πλατεία Σολωμού. Είναι αντίστοιχη τελετή με το δρόμο του Σταυρού των καθολικών και ιδιαίτερα με τη συνήθεια που έχουνε στην Ισπανία να λιτανεύουνε στο Σταυρό έξω από την εκκλησία. Στην παράταξη προηγούνται τα καπίτουλα των διαφόρων εκκλησιών και οι σημαίες των συντεχνιών τυλιγμένες και γυρμένες σε ένδειξη πένθους. Ακολουθούνε μουσικές, το καπίτουλο της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου του Μόλου και διπλή σειρά ιερέων έχοντας στη μέση τον τσεριμονίστα. Αμέσως έρχεται ο «Ουρανός» και κάτω από τη σκέπη του το κόνισμα, η Παναγία η πενθούσα (Mater Dolorosa). Ακολουθεί ο Εσταυρωμένος, έργο αγνώστου και σημαντικού ζωγράφου, που τον κρατάει ένας ιερωμένος. Η λιτανεία κάνει το γύρο της πόλης και ξαναγυρίζει στην πλατεία.
Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής προς Μεγάλο Σάββατο, γίνεται ο Επιτάφιος όπως περιγράψαμε παραπάνω.
Στα σπίτια κρεμούν επίσημους μαύρους τάπητες και καίνε μοσχολίβανο. Τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ οι άνθρωποι ντύνονται με σκούρα ρούχα σε ένδειξη πένθους.
Μετά την πρώτη Ανάσταση, σύμφωνα με την παράδοση, λύνουν τα σχοινιά στα καμπαναριά, χτυπούν οι καμπάνες χαρμόσυνα, ρίχνουν βεγγαλικά ή μάσκουλα όπως λένε στη Ζάκυνθο και αναγγέλλουν την είδηση της Ανάστασης. Τότε όλοι ρίχνουν πήλινα κανάτια από τα παράθυρα στους δρόμους «για το φόβο των Ιουδαίων» όπως έλεγαν οι παλιότεροι, για να τρομάξουν δηλαδή αυτοί που σταύρωσαν το Χριστό. Ταυτόχρονα δαγκώνουν ένα κλειδί για να ΄χουνε, όπως πιστεύουνε, τα δόντια τους γερά σαν το σίδερο.

6 comments:

  1. Τα πήλινα κανάτια όπως στην Κέρκυρα... Δεν το ήξερα αυτό, αλλά λογικό είναι. Ιδια γειτονιά!

    ReplyDelete
  2. Ναι!!! Απλά κάθε χρόνο στις ειδήσεις λένε μόνο για την Κέρκυρα γιατί είναι πιο in φαίνεται! Μεγάλος σαματάς με τα κανάτια, πολύ ωραία!

    ReplyDelete
  3. Εντυπωσιακό αυτό με τα κανάτια.
    Το έζησα στην Κέρκυρα και ήταν το ομορφότερο Πάσχα.
    Είστε τυχεροί που το ζείτε καθε χρόνο.

    ReplyDelete
  4. Ναι, είμαστε! Αν και δε μένουμε κάθε χρόνο να το δούμε γιατί είναι πάρα πολλές οι ώρες. Ελπίζω σήμερα να τα καταφέρουμε. Αν ναι, θα δείτε φωτό.

    ReplyDelete
  5. τι όμορφα! φωτό μας τάξατε!

    ReplyDelete
  6. Πέρυσι έμεινα Χαρτ τελικά τη νύχτα και έβγαλα πάρα πολλές φωτό. Και φέτος θα μείνουμε! Φωτό θα τραβήξω το μεσημέρι και το βράδυ. Οι μεσημεριανές νομίζω ότι δε θα έχουν τη μαγείας της περσινής βροχερής μέρας πάντως...

    ReplyDelete